Büyük ya da küçük olsun bahçenizde, sümüklü böcekler ve salyangozlar büyük düşmanlarınızdandır. Bu zararlılar bir günde kendi vücut ağırlıklarının birkaç katı kadar yiyecek tüketebilirler. Bu, bitkilerinize çok fazla zarar vermek anlamına gelir. Salyangoz ve sümüklü böcekler, özellikle havanın ılık ve nemli olduğu zamanlarda birdenbire ortaya çıkabilir.
50 yıl önce çoğu bahçıvan, ortaya çıkan bu rahatsız edici yaratıkların üzerine dökmek üzere bir varil tuz veya zehir bulundururdu. Zehir ve tuz gibi yöntemler son derece etkili olmasına rağmen, insanlık, bunların sürdüremez yöntemler olduğunu anlamaya başladı.
Tuz, sodyum (Na) ve klor (Cl) elementlerinden oluşan, eski çağlardan beri kullanılan bir besin maddesidir. Kimya dilinde oldukça geniş bir kullanım alanına sahip olan tuz, bir besin maddesi olarak hayatımızda hem oldukça önemli hem de pek çok açıdan zararı bulunan bir yere sahiptir. Çiftçilikte ise, tuz, topraktan bir daha temizlemesi neredeyse imkansız, toprağı bitki yetişmesine elverişsiz hale getiren bir problemdir.
Zirai zehir ise, gelecek nesillerin bize bol bol gülmesini sağlayacak kadar yanlış bir yöntemdir. Özgür ve barışçıl bir dünya yerine bu günkü dünya düzenini oluşturan zihniyet, zirai zehir konusunda da insanların çoğunu büyüsü altına almış gözüküyor.
Zehirli sümüklüböcekleri ve salyangozları yiyen ve onları da yiyen yerel yaban hayatı etkilenebilir. Bu zehirin bulaştığı, bünyesine girdiği her bitki de az veya çok zehirlidir.
Uzatmaya gerek bile yok: Zirai zehir bizi (tüm dünyayı) zehirler.
Az ama öz olsun diyenler için, internetten bazı doğal yöntemleri derledim.
Bu yazıda bahçenizdeki salyangoz ve sümüklü böcekleri önlemenin , ülkemizde de kolayca uygulanabilecek 13 doğal yolunu listeleyeceğim.
1: Kahve Telveleri
Kahveyi seviyorsanız, konu bitkilerinizi korumak ve sümüklü böcekleri ve salyangozları caydırmak olduğunda kahve telvesi iyi bir seçeneğiniz olabilir. Sümüklü böcekler ve salyangozlar bizden farklı olarak kahveden nefret ederler. Kahve telvesi de toprağınıza besin maddesi katar. Kahve telvesi, bahçenizdeki sümüklüböcekleri ve salyangozları caydırmanın en iyi ve en çok tavsiye edilen yollarından biridir.
(Kahve telvesi yaklaşık 5 Ph yani oldukça asitli bir yapıdadır. Asitli topraklarda asitlik seviyesini iyice arttırabileceğini hesaba katınız)
2: Bira Tuzağı
Görünüşe göre sümüklü böcekler birayı seviyor! Bahçenizdeki sümüklü böcekleri ve salyangozları öldürmek sizin için sorun değilse bira tuzağı en iyi seçeneğiniz olabilir. Bir kaseyi(Cavidan Hanım Çiftliği’ndeyseniz, güneşte çözülmeyen cam bir kap kullanmalısınız) ağzı toprak seviyesinde olacak şekilde yere batırın. Bira tuzağını oluşturmak için bunu 1/3 seviyesinde birayla doldurun. Sümüklü böcekler ve salyangozlar çekilir, düşer ve boğulur. Sümüklü böceklerin veya salyangozların tekrar dışarı çıkamayacağı kadar derin bir küvet kullandığınızdan emin olun ( Bence 1 litrelik turşu kavanozları ideal)
3: Yumurta Kabukları
Yumurta kabukları, bitkilerin etrafına bariyer halkası olarak yayıldığında etkili bir seçenektir. Kırık yumurta kabukları keskin kenarları, üzerlerinde sürünmeye çalışan salyangozlara ve sümüklü böceklere zarar verir. Kabuklar sonunda parçalanacak ve toprağınıza besin ekleyecektir.
4: Bakır Bant
Sümüklü böcekler ve salyangozlar bakırı geçemez. Bu nedenle bazı insanlar bahçelerinde bakır bandı bariyer olarak kullanırlar, bunu tek tek bitkilerin etrafında bir halka şeklinde veya bitkilerinizin etrafında düzenlerler. Ancak bitkiler bariyerin üzerinde yaprak çıkarırsa veya başka bir bitkiye dokunursa salyangozlar bunları köprü olarak kullanabilir. Yolları tamamen veya kesintisiz engellenmeli.
(Bu yöntemin başarılı olma ihtimalini arttıracak metod da yükseltilmiş yataklardır.)
5: Sümüklüböcek Kovucu/Çekici Bitkiler
Bazı bitkiler sümüklü böcek ve salyangozların çoğunu aktif olarak uzaklaştırır. Bunlar, diğer bitkilerinizin yanına ekildiğinde veya ekstrakt yapmak için kullanıldığında caydırıcı bir etkiye sahip olabilir. Bu bitkiler şunları içerir:
Sarımsak
Birçok bahçıvan sarımsağın doğal bir haşere kontrolü olduğuna yemin ediyor.
Frenk soğanı
Sarımsak gibi, birçok bahçıvan da frenk soğanı kullanır ve yaprakları hassas bitkilerin etrafına bağlar.
(Cavidan Hanım Çiftliği bahçecileri bahçe arasındaki vahşi frenk soğanlarını fark etmişlerdir sanırım. Görüntüyü bozmadan ve bir katliam yapmadan bunlardan biraz kullanabilirler.)
Papatya Fideleri
Sümüklü böcek ve salyangozlar papatya fidelerini sever. Bunları ekebilir ve salyangozları ve sümüklü böcekleri bahçenizin uzak bir noktasına çekmek için kullanabilirsiniz.
Şifalı Otlar
Adaçayı, biberiye, maydanoz ve kekik bahçenize güzel katkılar sağlar ve salyangozları da caydırır. Bunları bahçenizin etrafındaki bir sınıra ve sümüklü böcek ve salyangozlardan korunmak için savunmasız bitkilerin arasına yerleştirin. Bu aynı zamanda yemek pişirmede kullanabileceğiniz güzel, ek bir bitki bahçesine sahip olacağınız anlamına da gelir!
Lavanta yıllık bir bitki olmasa da benzer şekilde çalışır. Cavidan Hanım Çiftliği’nde bahçelerin etrafında bol bol kullandık. Etkisini biz de merak ediyoruz.
Nane
Nane kendi bölümünü hak eden bir bitkidir. Yukarıdaki şifalı bitkiler gibi, sümüklü böcekleri ve salyangozları uzaklaştırır ve bahçenize hoş bir katkı sağlar. Nane çok vahşi bir şekilde büyüyor, bu yüzden onu kesmeniz gerekecek. Sümüklü böcek ve salyangozları daha da caydırmak için bu nane kırpıntılarını toprağınıza ekleyin. Bu aynı zamanda bahçe yataklarınıza nanenin tatlı kokusunu da katacak ve çiçeklerinizle güzel bir şekilde harmanlanacaktır.
6: Buğday Kepeği / Mısır Kepeği
Bitkilerin etrafına küçük yığınlar ve buğday veya mısır kepeği halkaları serpilebilir. Sümüklü böcekler ve salyangozlar kepeği yediğinde kurumaya ve ölüme neden olur. Bu tamamen organik bir seçenektir ve eğer yaban hayatı ölü zararlıyı yerse, biraz daha fazla besin almış olurlar. Ancak yağmurlu havalardan sonra düzenli olarak yenilemeniz gerekecektir.
(Bu bölüm de benim için yeni bir bilgi. Derlemeyi okurken ilk defa karşılaştım. Deneyeceğim.)
7: Elle Toplama
Salyangozları ve sümüklü böcekleri elle çıkarmak, özel ürünler veya püf noktaları gerektirmez. Ancak zaman alıcıdır. Bu yöntemi kullanacak zamanınız ve sabrınız varsa, bahçenizde salyangoz ve sümüklü böcek olup olmadığını düzenli olarak kontrol etmeniz, onları toplamanız ve bahçenizden en az 20 metre uzağa taşımanız gerekir. ( Bahçecimizseniz, tavukların oraya atabilirsiniz.)
8: Talaş
Talaşlar salyangoz ve sümüklü böcekler için bir bariyer oluşturur. Düzensiz, keskin yüzeylerde haşerelerin dolaşmasını ve kaymasını zorlaştırır. Bunu bahçelerinize eklemek, sümüklü böcekler ve salyangozlar tarafından yenme olasılığını azaltmaya yardımcı olabilir.
9: Ev Yapımı Salyangoz Kovucu
Bazı bahçıvanlar ev yapımı salyangoz ve sümüklü böcek kovuculara güveniyorlar. Bu, sarımsak veya kahve telvesinin bir sprey şişesinde suya karıştırılmasıyla yapılır. Sümüklü böcekleri ve salyangozları caydırmak için bitkilerinize ve bitkilerin etrafındaki zemine bu karışımı püskürtün.
(Biz çiftlikte tütün suyu, acı biber ve litreye çay kaşığı kadar arap sabunu da kullanıyoruz)
10: Kurbanlık Bitkiler
Kurbanlık bitkiler veya tuzak bitkileri, başka yerlerdeki zararlıları çekerek bahçenizin korunmasına yardımcı olabilir. Örneğin bir bahçe yatağını korumaya çalışıyorsanız, arkasına veya göze çarpmayan noktalara biraz marul ekmeyi deneyin. Salyangozlar ve sümüklü böcekler marulu bazı bitkilerinden daha çok severler, bu nedenle marulu yeme olasılıkları bahçe bitkilerinden daha fazladır. ( Hatırlatma: yukarıda verilen Papatya Fideleri de bu grupta incelenebilir.)
11: Narenciye Tuzakları
Narenciye ile yemek yapmayı seviyor musun? Limon, misket limonu, portakal ve hatta greyfurt kabuklarını geceden önce bahçenize baş aşağı yerleştirmek için saklayın. Sabahları sümüklüböceklerinizin ve salyangozlarınızın büyük bir kısmının bu lezzetli yiyeceklere doğru yol aldığını göreceksiniz. Daha sonra bunları toplayabilir ve sümüklü böcekleri ve salyangozları bahçenizden en az 20 metre uzağa taşıyabilirsiniz.( Veya bizim tavuklara getirirsiniz. Eğer bahçecimiz iseniz, kabukları yerleştirdikten sonra bize haber verin, elimiz düştüğünce bahçelerdeki bu tuzaklara biz de bakıyoruz.)
12: Kadife Çiçeklerinden Kaçının
Kadife çiçeği her türlü bahçeye uygun güzel çiçeklerdir. Cavidan Hanım Çiftliği’nde, biz bol bol kullanıyoruz. Domates bahçelerinde zararlılara karşı oldukça güzel koruma sağladığını düşünüyoruz. Ve bahçıvanlık dünyasında doğal bir haşere kontrolü olarak biliniyorlar. Ne yazık ki salyangozlar ve sümüklü böcekler kadife çiçeğine ilgi duyuyor. Yani eğer salyangozlar ve sümüklü böcekler çözmeye çalıştığınız bir sorunsa, kadife çiçeği ekmeyin!
13: Bahçelerinizi Akşamları Sulayın
Sümüklü böcek ve salyangozlar en çok geceleri aktiftir. Bu, her şeyin nemli olduğu zamandır ve bu zararlıların hayatta kalabilmesi için nemli bir ortama ihtiyacı vardır. Bahçenizi akşam sularsanız, farkında olmadan bu zararlılar için bir sığınak yaratmış olursunuz ve onların bahçenize ve bitkilerinize daha da fazla ilgi duymasını sağlarsınız.
Salyangozların kuru toprakta dolaşması nemli toprağa göre daha zordur. Yani sabah sulamak, gece nemli bir ortamınız olmayacağı anlamına gelir.
Bahçenizi salyangoz ve sümüklü böceklerden uzak tutmak için yukarıdaki ipuçlarını izleyin, tamamen olmasa da işinize yarayacağını düşünüyorum.
Ufuk Kaya
Cavidan Hanım Çiftliği